Serebral Palsi (beyin felci) genellikle bebek daha anne karnındayken ya da doğumdan sonraki kısa süre içinde meydana gelen beyin dokusundaki kalıcı hasar sonucu ortaya çıkan ve hareket etme kabiliyetinde azalma ile seyreden bir hastalıktır. Engellilik nedenleri arasında en sık karşılaşılan hastalık tablolarından biridir. Bebek ve çocukların ilerleyen dönemlerinde bu hasar ilerlemez ya da gerilemez; bununla birlikte, özellikle yanlış tedaviler ve geç tanı gibi nedenlerle semptomlarda ilerleme görülebilir. Kas ve iskelet sisteminde görülen semptomların daha da ilerlememesi için doğru ve erken tedavi şarttır.
Serebral palsi, hareket etme ve koordinasyon becerileri ile ilgili birçok belirtiye neden olur. Bunlardan bazıları;
-İstemsiz kas hareketleri
-Dengeyi koruma ve yürümede zorlanma
-Öğrenme problemleri
-Görme ile ilgili problemler
-Konuşma ve Yutma bozuklukları
-Spastisite, rijidite ve ataksik problemler…
Tedavi planlamasından önce serebral palsili tüm çocukların zeka geriliği, görme ve işitme problemleri, konuşma ve anlama güçlükleri açısından değerlendirilmelidir.
Hareket ve duruş bozukluklarına neden olan ve farklı aşamalarda farklı belirtiler gösteren beyin felcinin kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Bununla birlikte modern tıbbın destek tedavileri, fizyoterapiler ve ilaç tedavisi ile hastaların yetenek ve becerilerinin gelişmesi sağlanmaktadır. Bebeklik döneminde tanı alan hastalarda erken dönemde rehabilitasyon uygulamalarına başlanması ile beynin nöroplastisite denilen sinirler arasında yeni bağlantılar kurma ve onarma özelliğinden faydalanılabilir.
Aileye Öneriler
-Serebral Palsi temelinde postür ve duruş bozukluğunun yanı sıra pek çok eşlik eden problemleri de kapsadığından günlük yaşamda ailenin yemek yeme, giyinme, gün içinde düzgün postürü devam ettirecek oturma, ayakta durma gibi pozisyonları sürdürebilme olanaklarını öğrenmelidirler.
-Bazı hareketleri çok fazla tekrar ederek öğrenebileceği göz önünde bulundurulduğunda bu çalışmaları gün içerisinde aktivite ve oyun içerisinde yapabilmesi için çocuğa destek olmak, düzgün olmayan postür ve hareketleri azaltmaya yönelik yaklaşımları öğrenerek uygulamak ve terapistle işbirliği içinde davranmak ailenin rol alması gereken bölümlerdir.
– Bebeklik döneminde bebeğin orta hat üzerinde hareket etmesini sağlamak, solunuma destek, akciğer loblarında gaz alışverişini sağlamak, kas-iskelet sisteminin gelişimine yardımcı olmak, postür organizasyonunu geliştirici yaklaşımını terapistinden öğrenmelidirler.
-Duysal motor deneyimi arttırmak için bebeğin pozisyonu sık sık değiştirilmelidir.
-Ortez kullanımı sonucu oluşabilecek problemlere dikkat etmelidirler.